Niezależnie od kraju, w którym pracujemy, zawsze przysługują nam dni wolne. Wielka Brytania nie jest od tego wyjątkiem. Jak wygląda pod względem prawnym urlop w UK? O szczegółach dowiesz się w poniższym tekście.
Urlop wypoczynkowy w UK
Urlop wypoczynkowy w UK w wymiarze 5,6 tygodnia rocznie przysługuje każdemu pracownikowi w Wielkiej Brytanii. To oznacza, że jeśli pracujesz 5 dni w tygodniu, w wymiarze 40 godzin, należy ci się 28 dni płatnego urlopu. Warto wspomnieć, że wszystkie nadgodziny, które przepracowałeś, również wliczają się w okres dostępnego urlopu.
Co jednak jeśli nie pracujesz na pełen etat? Zasada jest dokładnie taka sama. Wystarczy, że pomnożysz ilość dni w tygodniu, w których pracujesz przez 5,6. W ten sposób otrzymasz ilość należnego ci urlopu w UK.
Jeśli natomiast twój zawód sprawia, że pracujesz w nieregularnych godzinach, np. praca zmianowa, możesz skorzystać z kalkulatora urlopowego – TU . Pomoże ci on obliczyć, ile dni urlopu ci się należy.
Urlop na żądanie
Ludzie pracujący w Polsce dobrze znają pojęcie urlopu na żądanie. W naszym kraju każdemu pracownikowi przysługuje 4 dni urlopu w roku, który może być zgłoszony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.
W Wielkiej Brytanii jednak sytuacja ma się nieco inaczej. Nie ma tu bowiem odpowiednika naszego urlopu na żądanie. Istnieje jednak coś takiego, jak urlop okolicznościowy. Taki urlop w UK może być „podciągnięty” pod urlop na żądanie. Na czym to polega?
Jest to prawo przysługujące każdemu pracownikowi na umowie stałej, który z nagłej i ważnej przyczyny nie może być w pracy. Przepisy mówią, że są to sytuacje, których pracownik nie był w stanie przewidzieć, a które wymagają, aby zaangażował się w nie osobiście.
Dla przykładu, jeśli nagle dowiedziałeś się, że twoje dziecko źle się poczuło w szkole i musisz wrócić z nim do domu, masz prawo wnioskować o taki urlop.
Każda sytuacja dająca przesłanki do wzięcia urlopu okolicznościowego ma dwie wspólne cechy: dzieje się nagle i dotyczy kogoś bliskiego. Stąd też taki urlop nie może być rozumiany jako znany z Polski urlop na żądanie.
Co ciekawe, brytyjskie przepisy nie regulują ile taki urlop może trwać. Znajdziemy tam tylko wzmiankę o tym, że może on trwać „uzasadniony czas”. Zwykle jednak udziela się urlopów okolicznościowych na tydzień lub dwa, ale zdarzają się i dłuższe okresy.
Bank holidays
Okres płatnego urlopu niekoniecznie musi być uzupełniany przez święta religijne i państwowe. O tym, jak wygląda to w danej firmie, decyzję podejmuje pracodawca
Podanie o urlop wypoczynkowy w UK
Pracownicy wnioskujący o urlop w UK mają prawo do otrzymywania wynagrodzenia za każdy tydzień urlopu. Jak obliczyć ile dostaniesz za czas spędzony na urlopie?
- Pamiętaj, że w przypadku stałych godzin pracy i stawek godzinowych, płacę za tydzień urlopu oblicza się jako typowe wynagrodzenie za tydzień pracy.
- W przypadku godzin nieregularnych bierze się pod uwagę średnią ilość przepracowanych godzin w ciągu ostatnich 12 tygodni i mnoży przez średnią stawkę godzinową w tym okresie.
- W przypadku, gdy nie mamy stałych godzin pracy, np. pracujemy dorywczo, tygodniowe wynagrodzenie za urlop będzie się równać średniemu wynagrodzeniu z ostatnich 12 tygodni.
Jeśli zdarzy się sytuacja, że nie pracowaliśmy regularnie w ciągu ostatnich tygodni, pod uwagę w obliczeniach bierze się ostatnie 12 tygodni, w których otrzymywaliśmy wynagrodzenie.
Urlop wypoczynkowy a wypowiedzenie
Jeśli jesteśmy na wypowiedzeniu w danej firmie, możemy wziąć tyle dni urlopu ile pozostało nam z ustawowego urlopu.
Gdy kończymy współpracę z daną firmą, możemy też wymienić należy nam urlop na pieniądze. Pracodawca ma wtedy obowiązek wypłacić nam wynagrodzenie za ten okres. Co ciekawe, ma to zastosowanie również, gdy pracownik został zwolniony za wykroczenia.
Urlop w czasach pandemii
Pandemia koronawirusa wpłynęła na każdy aspekt naszego życia. Dotyczy to też kwestii urlopu w UK.
Osoby, które trafiły na przymusowy urlop furlough (związany z brakiem pracy w trakcie pandemii) mogą wnioskować o przyznanie urlopu na zasadach, jak do tej pory. Oczywiście w przypadku, gdy pracodawca wyrazi na to zgodę. Jeśli tak się stanie, pracodawca jest zobligowany wypłacić pełne wynagrodzenie.
W obecnej sytuacji może zdarzyć się tak, że pracodawcy nie będą chętnie pozwalać swoim pracownikom na urlop. Władze UK zdały sobie jednak sprawę z tego problemu i umożliwiają pracownikom przeniesienie części należnych im dni wolnych na następne lata. Mowa tutaj o maksymalnie czterech tygodniach, które mogą być wykorzystane w ciągu najbliższych dwóch lat.
Wymuszenie wzięcia urlopu lub jego anulowania
Pracodawca ma prawo wymusić na swoich pracownikach, aby ci w danym terminie wzięli urlop. Chodzi zwykle o sytuację, gdy firmę trzeba na jakiś czas zamknąć. Warunek jest jednak taki, że firma chcąca wymusić urlop na swoich pracownikach, musi zrobić to z wyprzedzeniem wynoszącym co najmniej dwukrotność tego ile ma wynosić urlop.
Pracodawca może też wymusić na pracownikach anulowanie planowanego urlopu. W takim wypadku musi o tym poinformować w odpowiednim czasie. Gdy pracownik planował 14 dni urlopu, szef jest zobligowany powiedzieć mu o jego anulowaniu najpóźniej 14 dni przed planowanym wolnym.
Photo: Ekaterina Sotova / Creative commons licence