Wielka Brytania to jeden z wielu krajów, w których istnieją określone świadczenia socjalne. W UK są one potocznie określane jako benefits. Przez lata system udzielania takich świadczeń był bardzo rozbudowany. Brytyjski rząd co jakiś czas wprowadzał zmiany w istniejących świadczeniach oraz uchwalał nowe zasiłki. To z kolei doprowadziło do sytuacji, w której niektórzy Brytyjczycy i osoby mieszkające w UK mogły ubiegać się aż o 6 różnych zasiłków. Dlatego rząd brytyjski rozpoczął przygotowania do reformy istniejących świadczeń. Jej symbolem stało się wprowadzenie tzw. Universal Credit (UC), czyli jednego ogólnego benefitu. Połączył on wszystkie istniejące świadczenia w jedną całość. Oczywiście taka zmiana spowodowała spore zamieszanie wśród osób pobierających określone zasiłki. Dlatego też w tym artykule przedstawimy najważniejsze informacje na temat UC. Odpowiemy także na najczęściej zadawane pytania dotyczące tego programu. Zapraszamy do lektury.
W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:
- Universal Credit – jakie są jego najważniejsze założenia?
- Kto może aplikować o Universal Credit?
- Jak zaaplikować o przyznanie Universal Credit?
- Co należy zrobić po złożeniu wniosku o przyznanie Universal Credit?
- Jak wysokie świadczenia zapewnia Universal Credit? Ile otrzymają świadczeniobiorcy?
- Co wpływa na wysokość zasiłków przyznawanych w ramach Universal Credit?
- Czy Universal Credit polega zwrotowi? Kiedy urząd może odebrać benefity?
- Czy Universal Credit ma wgląd do konta bankowego?
- Czy Universal Credit wpływa na otrzymywaną emeryturę?
- W jaki sposób uzyskane zwolnienie lekarskie może wpłynąć na Universal Credit?
- Czy beneficjent może zrezygnować z Universal Credit? W jaki sposób to zrobić?
Jakie są najważniejsze założenia Universal Credit?
W Wielkiej Brytanii obywatele oraz osoby pracujące mogły liczyć na szereg różnych zasiłków, a także korzyści. Do tej grupy jeszcze przed kilkoma laty należało 6 najczęściej przyznawanych świadczeń. Były to:
- Child Tax Credit – świadczenie przysługujące wszystkim osobom wychowującym dzieci;
- Housing Benefit – to świadczenie można określić mianem zasiłku mieszkaniowego, gdyż przysługiwało ono osobom bezrobotnym lub osobom osiągającym niskie dochody, które mogłyby uniemożliwić opłacenie kosztów mieszkania;
- Income Support – był to podstawowy rodzaj zasiłku przyznawany osobom osiągającym bardzo niskie dochody z tytułu wykonywanej pracy;
- Income-based Jobseeker’s Allowance (JSA) – dodatkowa ulga przyznawana bezrobotnym, którzy aktywnie poszukują nowej pracy;
- Income-based Employment and Support Allowance (ESA) – świadczenie przyznawane osobom niezdolnym do pracy z powodu niepełnosprawności lub złego stanu zdrowia;
- Working Tax Credit – dodatkowa ulga przyznawana osobom zatrudnionym i osiągającym bardzo niskie dochody.
Obecność tak wielu różnych świadczeń rodziła pewne problemy natury biurokratycznej. Co więcej, wielu beneficjentów było uprawnionych do otrzymywania więcej niż jednej ulgi. To z kolei jeszcze bardziej zwiększało zamieszanie związane z kwestiami formalnymi. Dlatego rząd UK postanowił działać i nieco uprościć procedurę przyznawania opisanych świadczeń. Kluczowym elementem wprowadzanych zmian było wejście w życie Universal Credit, czyli świadczenia mającego łączyć wszystkie opisane benefity.
Dzięki wprowadzeniu Universal Credit cała procedura uzyskiwania świadczeń stała się dużo prostsza. Teraz wystarczy tylko aplikować o przyznanie jednego benefitu, a jego wysokość zostanie automatycznie przystosowana do wszystkich przysługujących ulg. Jest więc to prostsze i bardziej praktyczne rozwiązanie.
Kto może aplikować o Universal Credit?
Wszystkie programy socjalne oraz zasiłki mają określone kryteria przyznawania. Wszystko po to, aby upewnić się, że będą z nich korzystać jedynie potrzebujący obywatele. Zatem jakie kryteria obowiązują w przypadku Universal Credit? Kto według aktualnych zasad może otrzymać takie świadczenie?
Zasadniczo w przypadku Universal Credit obowiązuje kilka kryteriów. Podstawowym z nich są aktualne dochody i sytuacja materialna. Na stronach rządowych można odnaleźć wzmianki o tym, że Universal Credit jest przeznaczony dla osób bezrobotnych oraz osób w trudnej sytuacji materialnej.
Dokładne wyliczenia zależą w tym przypadku od osiąganych dochodów i progu przyznawania danego świadczenia. Co więcej, wszystkie osoby ubiegające się o Universal Credit muszą:
- mieć ukończony 18. rok życia (pewne wyjątki są przewidziane dla osób w wieku 16-17 lat);
- być obywatelami UK lub żyć w UK na podstawie zezwolenia na pobyt;
- posiadać łączne oszczędności w kwocie nieprzekraczającej 16 tysięcy funtów.
Oprócz tego w zależności od danej sytuacji istnieją dodatkowe wymagania. Przykładowo, osoby mieszkające z partnerami muszą wspólnie aplikować o przyznanie Universal Credit. Obydwie takie osoby muszą mieć własne konta na platformie rządowej (government gateway oraz złożyć wszystkie wymagane dokumenty.
Opisywane świadczenie jest dostępne również dla:
- opiekunów dzieci (nawet niepełnoletnich opiekunów w wieku 16-17 lat);
- osób kontynuujących edukację do momentu ukończenia 20-tego roku życia (tylko pod warunkiem spełniania innych kryteriów);
- niepełnosprawnych i osób niezdolnych do pracy ze względu na zły stan zdrowia.
W jaki sposób można zaaplikować o przyznanie Universal Credit?
We wcześniejszym akapicie pojawiła się już jedna wzmianka dotycząca sposobu aplikowania o przyznanie Universal Credit. Dlatego też w tej części tekstu rozszerzymy ten wątek i dokładnie opiszemy całą procedurę.
Pierwszym krokiem będzie złożenie stosownego wniosku online, co wymaga posiadania konta na platformie rządowej (government gateway). Jeśli ktoś nie ma jeszcze własnego konta, powinien je możliwie szybko założyć. Co ważne, obydwaj partnerzy aplikujący o przyznanie Universal Credit muszą założyć swoje indywidualne konta. Od momentu utworzenia takiego konta użytkownik ma 28 dni na formalne złożenie wniosku. W razie przekroczenia tego limitu trzeba będzie ponownie przejść przez proces rejestracji.
Samo złożenie wniosku składa się z dwóch etapów. Pierwszym z nich jest podanie swoich danych osobowych i zweryfikowanie tożsamości. Wymagane dane osobowe to między innymi: imiona, nazwiska, numery kont bankowych, dane kontaktowe. Z kolei weryfikacja tożsamości wymaga podania informacji zawartych np. w: prawie jazdy, paszporcie, karcie kredytowej lub payslip-ie.
Drugim etapem jest już faktyczne wypełnianie wniosku online. W jego treści należy zawrzeć informacje na temat:
- sytuacji materialnej;
- kwestii mieszkaniowej (adresu, opłat, wysokości czynszu itd.)
- wysokości osiąganych zarobków
- oszczędności, funduszy oraz innych dóbr składających się na szeroko pojęty majątek
- wszelkich problemów zdrowotnych/niepełnosprawności mogącej rzutować na zdolność do podjęcia pracy
- kosztów sprawowania opieki nad dziećmi (tylko przy wniosku o zasiłek na dzieci)
W razie problemów z wypełnieniem wniosku każdy może skorzystać z infolinii Universal Credit Helpline – KLIK.
Przed złożeniem wniosku warto również pamiętać o jednej rzeczy. Po zaakceptowaniu wniosku i przyznaniu Universal Credit świadczeniobiorca nie może wrócić do wcześniejszej metody uzyskiwania benefitów. Wszyscy powinni więc dobrze zastanowić się nad tym, czy przejście na Universal Credit będzie dla nich korzystne.
Co robić po złożeniu wniosku o Universal Credit?
Jeżeli wniosek zawiera wszystkie wymagane informacje, urzędnicy przystąpią do jego rozpatrzenia. Wnioskodawca powinien zostać poinformowany o decyzji drogą telefoniczną lub mailową. Jednak pozytywne rozpatrzenie wniosku to nie wszystko. Kolejnym etapem jest bowiem rozmowa dotycząca przyznania świadczeń.
W okresie pandemii takie rozmowy najczęściej odbywały się drogą telefoniczną. Jednak już od pewnego czasu obywatele ponownie są zapraszani na spotkania stacjonarne. W trakcie tej rozmowy urzędnicy dopytają o wszystkie szczegóły, które są istotne w kontekście przyznania określonej puli świadczeń.
Po odbyciu takiej rozmowy urzędnicy podejmą końcową decyzję w zakresie przyznania Universal Credit. Jeśli będzie ona pozytywna, środki zaczną trafiać na wskazane konto bankowe.
Ile wynosi wysokość świadczeń w ramach Universal Credit. Ile można dostać?
Dla beneficjentów różnych świadczeń socjalnych największe znaczenie ma ich wysokość. To ona definiuje bowiem korzyści dostępne w ramach danej ulgi lub zasiłku. Jak więc wygląda ta kwestia w przypadku Universal Credit?
Od razu warto zaznaczyć, że wysokość otrzymywanych środków zależy od rodzaju uzyskanego świadczenia. Tabela standardowej ulgi na 2022 rok wygląda następująco:
- singiel poniżej 25 roku życia – £265.31
- singiel w wieku 25 lat lub starszy – £334.91
- osoby poniżej 25 lat żyjące wspólnie z partnerami – £416.45 (łączna ulga na 2 osoby)
- osoby powyżej 25 lat żyjące z partnerami – £525.72 (łączna ulga)
Do tego rodzice lub opiekunowie dzieci mogą uzyskać dodatkowe świadczenie na dziecko. Jego wysokość wynosi 290.00 funtów na pierwsze (urodzone przed 6 kwietnia 2017 roku) i 244.58 funta na każde kolejne dziecko.
Dodatkowe świadczenie przysługuje także rodzicom, którzy muszą korzystać z opieki dla dziecka ze względu na obowiązki zawodowe lub niepełnosprawność. Maksymalna kwota tego dodatku wynosi niespełna 650.00 funtów na jedno albo ponad 1100 funtów na dwójkę i więcej dzieci.
Inne zasiłki dotyczą niepełnosprawności lub wychowywania niepełnosprawnych dzieci. Mają one jednak indywidualny charakter i o ich przyznaniu decydują urzędnicy.
Universal Credit – co wpływa na wysokość przyznawanych świadczeń?
Na podstawie powyższych informacji można wyróżnić kilka ważnych czynników, które wpływają na wysokość uzyskiwanych benefitów. Są to przede wszystkim: wiek, stan cywilny, sytuacja finansowa i mieszkaniowa, a także posiadane potomstwo.
Jednak równie ważnym czynnikiem jest wysokość osiąganych dochodów. Jest ona o tyle ważna, że w porównaniu do opisanych wyżej aspektów może się znacznie szybciej zmieniać. Dlatego urzędnicy przy rozpatrywaniu wniosków o Universal Credit zawsze pytają o osiągane dochody oraz sumę oszczędności. Na podstawie tych informacji oceniają, czy i jakie wsparcie może być potrzebne.
W przypadku dochodów ogólna zasada jest prosta. Im wyższe dochody osiąga dana osoba, tym niższe wsparcie może uzyskać w ramach UC.
Aby ułatwić dokonywanie stosownych wyliczeń w tym zakresie, obywatele mogą skorzystać z wielu tzw. kalkulatorów benefitów. Są to specjalne algorytmy, które po wprowadzeniu określonych danych wyliczają potencjalne kwoty poszczególnych świadczeń. Za ich pomocą można więc łatwo sprawdzić, ile wyniesie kwota danego benefitu. Wykaz wspomnianych kalkulatorów można znaleźć na stronie rządowej.
Czy Universal Credit podlega zwrotowi? Kiedy urząd może go odebrać?
Zdecydowana większość zasiłków i innych benefitów jest przyznawana na określonych zasadach. Tym samym ich naruszenie może skutkować nawet utratą prawa do pobierania takich świadczeń. Universal Credit nie jest żadnym wyjątkiem od tej reguły. O czym więc powinien pamiętać każdy świadczeniobiorca?
Przede wszystkim urzędnicy mogą obniżyć wysokość wypłacanych benefitów w sytuacji, kiedy świadczeniobiorca zaczyna uzyskiwać wyższe dochody. Wynika to oczywiście z poprawy jego sytuacji finansowej, która jest głównym uzasadnieniem dla przyznawania benefitów.
Oprócz tego zdecydowana większość świadczeniobiorców jest zobowiązana do przestrzegania pewnych reguł dotyczących sytuacji materialnej. Ich dokładny wykaz zależy od danej sytuacji. Przykładowo, osoby bezrobotne są zobowiązane do stworzenia CV i aktywnego poszukiwania pracy. Z kolei wielu pracujących w niepełnym wymiarze obejmuje wymóg przepracowania określonej liczby godzin tygodniowo. Złamanie wspomnianych zasad może skutkować obniżką lub całkowitym odebraniem prawa do uzyskania benefitów.
Świadczeniobiorcy są także zobowiązani do informowania urzędników o wszelkich zmianach w ich sytuacji życiowej. Takie zmiany mogą dotyczyć między innymi:
- znalezienia nowej lub utraty dotychczasowej pracy
- doczekania się pierwszego lub kolejnego potomka
- zmiany miejsca zamieszkania lub zamieszkanie wraz z partnerem
- pojawienia się problemów zdrowotnych oraz innych kłopotów uniemożliwiających pracę
- zmiany danych kontaktowych lub zmiany numeru rachunku bankowego
Podawanie aktualnych informacji jest bardzo istotne, ponieważ to na ich podstawie urzędnicy przyznają określone kwoty benefitów. Jeśli więc dysponują nieaktualnymi danymi, beneficjent może otrzymać zbyt niską albo zbyt wysoką kwotę. W pierwszym przypadku urzędnicy uzupełnią brakującą lukę, natomiast w drugim przypadku świadczeniobiorca będzie zobowiązany do zwrotu nadpłaty.
Czy Universal Credit ma wgląd do konta bankowego?
Państwowe świadczenia co do zasady są powiązane z kontami bankowymi. Z jednej strony jest to bardzo logiczne, ponieważ sprawia, że gotówka z pewnością trafi na odpowiedni rachunek. Jednak ma to również inne uzasadnienie. Dzięki wspomnianemu powiązaniu urzędnicy są także w stanie weryfikować wpływy na dane konto.
Oczywiście spełnia to funkcję kontrolną. Co prawda, wyżej wspomnieliśmy o tym, że wszyscy świadczeniobiorcy mają obowiązek informowania urzędników o zmianach w swojej sytuacji życiowej. Jeżeli jednak ktoś tego nie zrobi, zwiększone wpływy na konto mogą przykuć uwagę świadczeniodawcy. W takiej sytuacji urzędnicy mogą skontaktować się z danym obywatelem i zapytać o zmianę sytuacji. Jeśli taki przypadek będzie stanowić naruszenie zasad przyznawania benefitów, świadczeniobiorca może zostać zobowiązany do zwrotu określonej kwoty.
Czy Universal Credit wpływa na emeryturę?
Zasadniczo Universal Credit jest świadczeniem przeznaczonym dla osób, które wciąż są aktywne zawodowo. W momencie przejścia na emeryturę wypłata benefitów zostaje wstrzymana. Jeden wyjątek dotyczy sytuacji, kiedy w gospodarstwie żyją dwie osoby, a tylko jedna z nich przeszła na emeryturę. Wówczas Universal Credit wciąż będzie wypłacany.
UC a zwolnienie lekarskie – o czym warto wiedzieć?
W treści tego artykułu już kilka razy znalazła się informacja o tym, że wysokość UC jest związana z osiąganymi dochodami. Dlatego wszelkie zmiany w tym zakresie mogą mieć wpływ na wysokość uzyskiwanych świadczeń. Taka zasada dotyczy więc także zwolnień lekarskich.
Uzyskanie niższych dochodów może być podstawą do otrzymania wyższych benefitów, które zrekompensują utracone środki. Toteż w przypadku dłuższych zwolnień lekarskich warto powiadomić o tym fakcie urzędników.
Osobną kwestię stanowi natomiast długotrwała niezdolność do pracy spowodowana np. ciężką chorobą lub inwalidztwem. Takie sytuacje zazwyczaj uprawniają daną osobę do otrzymania dodatkowych benefitów. Mogą być one bardzo wysokie ze względu na trudną sytuację wynikającą z utraty części lub całości dochodów.
Czy i jak można zrezygnować z Universal Credit-u?
Zdecydowanie najczęstszą sytuacją jest wstrzymanie wypłacania Universal Credit ze względu na utratę prawa do świadczeń. Może to wynikać np. z uzyskania zdecydowanie wyższych dochodów lub osiągnięcia pełnoletniości przez dziecko. Jeśli beneficjent poinformuje o tym urzędników, ci mogą podjąć decyzję o wstrzymaniu wypłaty świadczenia.
W tym miejscu warto jednak postawić inne pytanie. Czy świadczeniobiorca może z własnej woli zrezygnować z otrzymywania Universal Credit? Tak, istnieje taka możliwość. Wystarczy tylko wejść na swoje konto dotyczące tego świadczenia i wycofać wniosek o jego przyznanie. Taka decyzja może być podyktowana np. brakiem chęci lub możliwości znalezienia nowej pracy. Warto jednak dokładnie przemyśleć rezygnację z takich benefitów, ponieważ ich ponowne otrzymanie może być naprawdę czasochłonne.
Podsumowanie
Wszystkie wymienione wyżej informacje bardzo dobitnie pokazują, jak szerokim zagadnieniem jest Universal Credit. Trzeba jednak przyznać, że wprowadzenie tego programu miało kilka istotnych zalet. Przede wszystkim należy wspomnieć o połączeniu kilku odrębnych świadczeń w jeden wspólny program. Dzięki temu udało się w dużym stopniu ograniczyć formalności oraz wyjaśnić liczne wątpliwości dotyczące przyznawania benefitów. Z drugiej strony świadczeniobiorcy wciąż mogą zastanawiać się nad niektórymi kwestiami związanymi z Universal Credit. Dlatego też mamy nadzieję, że nasz artykuł dostarczył odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Wszystkich przedsiębiorców oraz zatrudnionych w UK zachęcamy także do skorzystania z usług naszego biura. Jako biuro rachunkowe w UK Lidertax świadczy kompleksowe usługi księgowe, doradcze, a także podatkowe. Zapraszamy więc do skorzystania z naszych bezpłatnych konsultacji dla nowych klientów.
