Każdy dorosły obywatel UK w momencie rozpoczęcia pracy zaczyna ponosić określone wydatki na rzecz państwowego budżetu. Z jego wypłaty potrącany jest nie tylko podatek dochodowy, ale także inne obciążenia (np. składki NI). Niektóre z tych wydatków mają jednak ważny cel, bo mają one zapewnić choćby dostęp do emerytury po zakończeniu kariery zawodowej. W ostatnim czasie temat emerytur w UK znów wzbudził duże emocje, a to za sprawą kolejnych nowelizacji przepisów. Dlatego też w tym tekście postaramy się przedstawić wszystkie najważniejsze informacje na temat świadczenia określanego jako Basic State Pension, czyli podstawowa państwowa emerytura w UK. Ile wynosi takie świadczenie? Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc je otrzymać? Jakie zmiany na przestrzeni lat zostały wprowadzone z myślą o świadczeniach emerytalnych? Wszystkie te pytania są bardzo ważne z punktu widzenia osób pracujących w UK. Aby więc poznać na nie odpowiedzi, zachęcamy do zapoznania się z treścią naszego tekstu.
W treści tego artykułu znajdziesz odpowiedzi na następujące pytania:
- Jakie są najważniejsze informacje dotyczące Basic State Pension, czyli emerytury w UK?
- Ile wynosi emerytura państwowa w UK i kto może ją uzyskać?
- W jaki sposób można sprawdzić, ile wyniesie emerytura w UK?
- Kiedy emerytura w UK może należeć się osobie, która nie spełnia kryterium stażu pracy?
- Czy brytyjska emerytura należy się tylko osobom żyjącym na Wyspach?
Basic State Pension, czyli emerytura w UK – najważniejsze informacje
Ostatnie lata w UK przyniosły szereg reform i nowelizacji prawnych w zakresie emerytur. Takie zmiany spowodowały, że obecne regulacje prawne dotyczące emerytur wyglądają zupełnie inaczej niż jeszcze kilka lat temu. Postaramy się więc pokrótce opisać najważniejsze zmiany.
Zacznijmy od tego, że podstawowy podział używany w obecnych czasach dotyczy podziału na tzw. starą oraz nową emeryturę państwową (Basic State Pension i New State Pension). Stary rodzaj emerytury państwowej jest dostępny dla mężczyzn urodzonych przed 6 kwietnia 1951 roku oraz kobiet urodzonych przed 6 kwietnia 1953 roku. Oznacza to zarazem, że wszystkie młodsze osoby podlegają już pod odmienne zasady dotyczące nowej emerytury państwowej.
Basic State Pension vs New State Pension – kluczowe różnice
Osoby urodzone przed opisanymi wyżej datami otrzymują emeryturę w UK według starych zasad. Takie osoby mogą więc liczyć na uzyskanie maksymalnego wymiaru świadczenia pod warunkiem przepracowania 30 lat w UK. To właśnie ta granica dotyczyła wszystkich pracujących w okresie obowiązywania dawnych przepisów emerytalnych.
Inaczej wygląda także kwota, którą mogą pobierać takie osoby. Mężczyźni urodzeni przed 1951 i kobiety urodzone przez 1953 rokiem mogą otrzymać maksymalnie 169,5 funta tygodniowo. Tyle bowiem wynosi wymiar dawnej Basic State Pension.
Tutaj trzeba od razu nadmienić, że nowe reguły dotyczące brytyjskich świadczeń emerytalnych wyglądają zgoła odmiennie. Co więc warto wiedzieć o nowej państwowej emeryturze w UK? Przede wszystkim jej wysokość jest na bieżąco waloryzowana. Wszystko po to, aby upewnić się, że emeryci nie będą tracić pieniędzy w związku z np. rosnącą inflacją. Dlatego pierwszą ważną informacją jest zasada dotycząca dynamicznych zmian pod względem wysokości emerytur.
Inne istotne zmiany dotyczą np. kwestii odmiennych kryteriów przyznawania takiej emerytury oraz wpływu ciągłości pracy na jej wysokość. Niemniej obydwa te aspekty opiszemy dokładniej w kolejnej części tego artykułu.
Ile wynosi emerytura państwowa w UK i kto może ją otrzymać?
Emerytura państwowa to dla milionów osób wyłączne źródło utrzymania po zakończeniu pracy zawodowej. Nic więc dziwnego, że wszystkim emerytom zależy na tym, aby była kwota pozwalająca na godne i spokojne życie. Zatem jakie przepisy dotyczą aktualnie tej kwestii?
Jeżeli chodzi o wysokość emerytury w UK, mieści się ona w określonym przedziale pomiędzy minimalną i maksymalną emeryturą państwową. Maksymalna emerytura państwowa w aktualnym roku podatkowym wynosi dokładnie 221 funtów i 20 pensów tygodniowo. Jest więc to około 900 funtów miesięcznie i nieco ponad 10 tysięcy funtów rocznie.
Warto jednak pamiętać, że są to wyliczenia dotyczące maksymalnej emerytury państwowej. Nie każdy więc będzie mógł otrzymać taką kwotę. Nowe zasady emerytury w UK zakładają bowiem dość jasne kryteria przyznawania świadczeń. Kluczowe znaczenie ma tutaj ciągłość pod względem płacenia składek National Insurance. Oczywiście zazwyczaj idzie ona w parze z ciągłością zatrudnienia, bo wtedy pracownik płaci składki.
Aktualne kryteria zakładają, że prawo do otrzymania jakiejkolwiek emerytury w UK nabywa osoba, która będzie płacić wspomniane wyżej składki przez okres wynoszący minimum 10 lat. Co ważne, nie ma w tym przypadku wymogu, aby było to 10 lat pod rząd. Natomiast pełną emeryturę państwową (full pension) otrzymają te osoby, które łącznie będą płacić składki przez 35 lat.
Jak sprawdzić, ile dostaniesz emerytury w UK?
Dla sporej grupy Polaków Wielka Brytania była tylko czasowym przystankiem na drodze kariery zawodowej. Takie osoby często pracowały jednak na Wyspach na tyle długo, aby nabyć prawa do brytyjskich świadczeń. Oczywiście dotyczy to przede wszystkim prawa do emerytury w UK. Z tego względu wiele osób zadaje sobie pytanie, ile wynosi emerytura w UK po 10 latach pracy? Wynika to z faktu, że wspomniane 10 lat to dolna granica okresu wymaganego do uzyskania jakichkolwiek świadczeń.
Zatem jak możesz sprawdzić, ile dostaniesz emerytury w UK? Jednym ze sposobów jest użycie licznych kalkulatorów emerytury w UK, które można znaleźć online. Nie jest to jednak jedyna opcja, bo każdy może łatwo samodzielnie obliczyć np. to, ile wynosi emerytura w UK po 10 latach pracy.
Aby to zrobić, wystarczy zastosować prosty wzór. Każdy przepracowany rok pracy i tym samym rok płacenia składek daje prawo do części emerytury. Jak już wiemy, pełna emerytura przysługuje po 35 latach, a minimalna po 10 latach pracy w UK. W tym kontekście każdy przepracowany rok daje prawo do uzyskania 1/35 wysokości emerytury (z zachowaniem dolnej granicy w postaci 10 lat).
Żeby więc ustalić, ile wynosi emerytura w UK po 10 latach pracy, wystarczy pomnożyć maksymalną kwotę emerytury (221 funtów i 20 pensów tygodniowo) przez lata pracy (w tym przypadku 10), a następnie podzielić to przez maksymalną liczbę wymaganych lat. Działanie będzie więc następujące:
- 221,2 funta × lata pracy/35 = wysokość emerytury w UK;
- 221,2 × 10 = 2212/35 = 63 funty i 20 pensów tygodniowo.
Analogiczny wzór można zastosować w przypadku innej liczby przepracowanych lat. Samo działanie jest na tyle proste, że nikt nie powinien mieć problemu z ustaleniem wysokości należnej emerytury.
Kiedy emerytura w UK może się należeć pomimo braków w stażu pracy?
We wspomnianym wyżej opisie zaznaczyliśmy, że podstawą do naliczania nowej emerytury w UK jest ciągłość składek NI. Brytyjczycy określają ją jako NI credits. Oczywiście zdecydowana większość osób uzyska taką ciągłość tylko dzięki pracy. Warto jednak pamiętać, że w przypadku praktycznie każdego przepisu istnieją również pewne wyjątki. Co zatem warto wiedzieć o takich wyjątkach w kontekście emerytury w UK?
Jednym z takich wyjątków jest sytuacja, kiedy osoba przebywająca w UK musiała zrezygnować z pracy (lub ograniczyć etat) w celu sprawowania opieki nad potrzebującym. Jeżeli taka opieka miała wymiar wynoszący przynajmniej 20 godzin tygodniowo, dany opiekun może otrzymać tzw. caregiver credits. To z kolei wlicza się do jego okresu składkowego.
Analogiczne prawo przysługuje osobom, które podczas swojego pobytu w Anglii sprawowały opiekę nad spokrewnionymi dziećmi w wieku poniżej 12 lat. Ten fakt również uprawnia do uzyskania tzw. Specified Adult Childcare Credits. Takie punkty także mogą wliczać się do bilansu składek NI, a co za tym idzie – stać się częścią przyszłej emerytury w UK.
Co ciekawe, ciągłość świadczeń jest zachowana nawet wtedy, kiedy dana osoba przebywa np. na zwolnieniu lekarskim lub korzysta z zasiłku dla bezrobotnych.
Czy emerytura w UK należy się tylko osobom żyjącym na Wyspach?
To pytanie bardzo często niepokoi wiele osób, które po latach pracy na Wyspach powróciły np. do Polski. Mamy więc dla takich osób bardzo dobrą wiadomość. Mianowicie wspomniana już wielokrotnie ciągłość dotycząca płacenia składek NI stanowi jedyne kryterium dotyczące przyznawania emerytury. Jeżeli więc ktoś spełni wymóg dotyczący 10 lat ciągłości, ma on prawo do emerytury w UK.
Sam fakt przebywania w innym kraju nie ma tutaj znaczenia, o ile nie miał on wpływu na przerwanie pracy, która skutkowałaby powstaniem luki w schemacie płatności NI. Jeśli zatem ktoś przepracował na Wyspach 10 lub 15 lat, a potem postanowił wrócić do Polski lub do innego kraju, może on dalej otrzymywać brytyjską emeryturę o wysokości proporcjonalnej do liczby przepracowanych lat.
Od razu zaznaczymy jednak, że osoby żyjące w Polsce mogą być zobowiązane do zapłaty podatku od zagranicznej emerytury. Wszystko ze względu na zmianę dotyczącą tzw. rezydencji podatkowej. Jeżeli ktoś żyje w Polsce, to właśnie ten kraj staje się jego rezydencją podatkową.
Jeśli więc pracowałeś w Wielkiej Brytanii i masz wątpliwości dotyczące Twojej brytyjskiej emerytury, zachęcamy Cię do skorzystania z usług Lidertax. Biuro Lidertax to Polski księgowy w UK – KLIK, a nasi pracownicy specjalizują się w obsłudze wszelkich spraw związanych z brytyjskimi regulacjami podatkowymi. Co istotne, jesteśmy w stanie zagwarantować klientom pełną obsługę w języku polskim. Oprócz tego nowym klientom oferujemy bezpłatne konsultacje wstępne. Podczas takiej rozmowy możemy lepiej poznać Twoje potrzeby, co pozwoli nam na opracowanie schematu współpracy. Już teraz zachęcamy więc do skontaktowania się z naszymi ekspertami i umówienia się na pierwszą konsultację.
Basic State Pension – Podsumowanie
Przepisy dotyczące emerytur w UK na przestrzeni ostatnich lat zostały poważnie zmienione. W efekcie osoby pracujące w Wielkiej Brytanii zaczynają podlegać pod nowe regulacje. Co jednak z osobami, które już zdążyły przejść na emeryturę? To już zależy przede wszystkim od daty urodzin takiej osoby. Wszystko ze względu na to, że mężczyźni urodzeni przed 6 kwietnia 1951 roku i kobiety urodzone przed 6 kwietnia 1953 roku nadal podlegają pod stare przepisy emerytalne. Toteż w ich przypadku Basic State Pension osiąga maksymalny wymiar po 30 latach pracy i uprawnia do otrzymywania 169,5 funta tygodniowo. Natomiast nowe zasady przewidują, że pełen wymiar nowej State Pension można osiągnąć po okresie 35 lat płacenia składek NI. Z kolei minimalny wymiar płatności składek uprawniający do otrzymania emerytury wynosi 10 lat. Jeżeli chodzi o wysokość nowej State Pension, jest ona uzależniona od okresu płatności składek oraz aktualnej waloryzacji.
Aby uzyskać indywidualną poradę emerytalną, zachęcamy do skorzystania z usługi konsultacji z ekspertami biura Lidertax – KLIK.
Pytania i odpowiedzi:
Pytanie: Czym jest State Pension w UK?
Odpowiedź: State Pension w UK to po prostu państwowa emerytura przysługująca osobom, które przynajmniej przez jakiś czas pracowały w UK. W zależności od daty urodzenia danej osoby może jej przysługiwać albo dawna państwowa emerytura (Basic State Pension) albo nowa państwowa emerytura w UK (New State Pension).
Pytanie: Jakie kryteria są stosowane przy wypłacie emerytury w UK?
Odpowiedź: Absolutnie podstawowym wymogiem jest obecnie to, aby dana osoba przez okres co najmniej 10 lat płaciła składki NI. Co istotne, do tego stażu wlicza się także czas spędzony np. na zwolnieniu lekarskim lub opiece nad bliskimi. Ponadto wspomniane 10 lat jest liczone łącznie, dlatego przerwa w pracy i wynikający z niej brak ciągłości nie będzie tutaj przeszkodą.
Pytanie: Ile wynosi podstawowa emerytura w UK?
Odpowiedź: Osoby objęte poprzednimi zasadami emerytalnymi mogą obecnie otrzymywać maksymalnie kwotę 169,5 funta tygodniowo. Natomiast według nowych zasad maksymalna kwota emerytury może wynieść ponad 221 funtów. Warto jednak pamiętać, że dotyczy to wyłącznie kwoty wypłacanej w pełnym wymiarze.
Pytanie: Ile emerytury dostanę za swoje lata pracy w UK?
Odpowiedź: W przypadku emerytury w UK można wyróżnić dwa progi. Do uzyskania świadczenia uprawnia okres minimum 10 lat płacenia składek, a okres 35 lat płatności gwarantuje maksymalną wysokość emerytury. Natomiast staż pracy zawarty pomiędzy tymi dwoma progami zapewnia prawo do emerytury liczonej proporcjonalnie (np. 15 lat pracy w UK zapewnia prawo do uzyskania 15/35 kwoty maksymalnej emerytury).